Wednesday, July 6, 2011

Tulaga e tatau ona Mataala ai Samoa i tausaga 2011 i le 2016


A U T A L A V O U     M O    T A E A O
O a tulaga e ao ona mataala ai pea Samoa Atoa i le isi lima tausaga (2011-2016)? 

Ia malu puipuia le Fa'avae Tusia (Constitution) o Samoa sa tusia e o tatou tua'a mo le manuia ma le to'afilemu o Samoa atoa i aso nei ma a taeao.
O lo o tula'i mai pea le mataupu e fa'atatau i le tulafono mo le resitalaina o fanua Samoa (2008) na pasiaina e aunoa ma le fesiligia o aiga potopoto o i latou e ona fanua. O lea tulafono e resitalaina ai fanua Samoa o aiga potopoto  e se suafa matai e to'atasi.

O le Malo e alofa fa'amaoni i ona tagata e tatau ona uia auala ua fa'atonuina i totonu o le Fa'avae tusia a e le o le suiina o le Fa'avae tusia ina ia sao ai ni fuafuaga o fia fa'atino e le Malo po o nisi fo'i mai atunu'u i fafo.

E ao i le Palemene Fou o Samoa ona toe asia le mataupu ua taua i luga ona ua lamatia le to'afilemu o Samoa talu na tula'i mai lenei mataupu.

Ia fa'amautu le tulaga na tuto'atasi ai le Malo o Samoa – ina ia  'aua le ola fa'alagolago tasi i atunu'u i fafo ma faletupe i fafo.

O le tulaga e ao ona silafia e le mamalu o le atunu'u, e moni ua 48 tausaga talu ona tuto'atasi le Malo o Samoa a e ua ali a'e ua nofo aitalafu ua o'o i le piliona tala ana aitalafu. Talu ai ua malosi le tulei mai fafo ua fa'aititia ai le atina'e o o tatou lava 'ele'ele e maua ai galuega ma se manuia o o tatou lava tagata. I le taimi nei ua maua e atunu'u i fafo le manuia o Samoa e ala i tupe ua fa'atauina mai ai o so o se 'oloa e aofia ai ma tausami mai fafo. Ua avea fo'i le nofo aitalafu o si o tatou atunu'u ua lamatia ai o tatou fanua mo le totogiina o le mau aitalafu.
Ia manatua, ua pulea mai fafo tupe nono mo le atina'e o atunu'u ma malo 'ese'ese o le lalolagi. O lo o ua iai nei i totonu o Samoa ofisa o faletupe nono tupe o le lalolagi ma faletupe nono tupe mo atina'e i Asia ma le Pasefika. 
O le ala lea e ao ai ona mataala o aiga ma nu'u ona o nisi fuafuaga e faia e le Malo ma atunu'u i fafo, o faletupe mai fafo, po o kamupani tetele mai fafo e le o silafia e le lautele. Ua tele atunu'u ua oi tagatanu'u i le mativa ona o ni maliega fa'ale-malo ua faia ma atunu'u po o kamupani mai  fafo, e pei ona ua iai nei o ni fa'asea ona o polokalama mai Saina. Manatua, e leai se fesoasoani e 'aumai fua mo tagata Samoa. E tatau lava na toe totogi. 
O fea la se lumana'i o fanau ma tupulaga fai mai pe afai ua lamatia fanua Samoa ma nofo aitalafu Samoa I aso nei?
Ina ia tau mamao ma ta'ita'i o le Malo ma o latou ofisa ma matagaluega le fili lea ua ta'ua o le le fa'amaoni ma le le tonu (corruption) i le fa'atinoina o tiute ma galuega mo le lelei o tagata uma.

O se Malo e fa'amaoni i ona tiute o le tautuaina o tagata Samoa e fa'ailoa ma ta'uta'u atu ana tonu ma fuafuaga.  Na te fa'ailoa atu i le atunu'u o ni fuafuaga pe saili fo'i le finagalo o nu'u ma alalafaga a o le i fa'amautuina ni tonu. E taua tele le fa'ailoa atu a e maise lava o le fa'aaogaina o ni fesoasoani ua ofoina mai i fafo. O se fa'ata'ita'iga o le fesoasoani $9.85 milion ua sainia ai le maliega ma atunu'u Europa mo le atina'e o fa'alapotopotoga e le o iai i totonu o le Malo ua tu'ufa'atasia i lalo o le fa'amalumalu a SUNGO. Ua iai nei se polokalame atina'e mo autalavou ua fa'atino e le Ekalesia Fa'apotopotoga Kerisiano i  Lelepa Savai'i  ua lagolagoina e SUNGO. E taua tele le silafia e le mamalu o le atunu'u le fa'aaogaina o ia tupe ma le toe totogiina e tusa o le mana'o o e foa'i mai Europa.

Mo le lelei atili o le va fealoaloa'i o le Malo ma e ua tautuaina e le Malo, e ao ona iai se Tulafono ina ia faigofie ona silafia ma malamalama le atunu'u i ni fuafuaga a le Malo ua le malamalama ai. E ta'ua lea tulafono o Sa'olotoga i upu tusitusia ( Freedom of Information Act).
IA MANUIA SAMOA ATOA


facebook: Autalavou Mo Taeao                                                                            

No comments:

Post a Comment